7 NGUYÊN TẮC CẦN NHỚ ĐỂ ĐẶT RA VÀ ĐẠT ĐƯỢC MỤC TIÊU MỘT CÁCH HIỆU QUẢ!

1. Tầm quan trọng của mục tiêu – Vì cuộc đời là một chuyến bay

“Nếu bạn thức dậy mà không có mục tiêu, tốt hơn là nên quay trở lại giường ngủ” – Dr. Farrah Gray

Trước khi đến với 6 cách để đặt ra và đạt được mục tiêu hiệu quả, chúng ta hãy cùng quay lại một câu hỏi khá cũ, nhưng rất quan trọng và bị nhiều người lãng quên: Tại sao lại cần đề ra những mục tiêu ?

Chúng ta sẽ tìm hiểu điều này qua hình ảnh của một chiếc máy bay. Trước khi cất cánh, người phi công phải nắm rõ lộ trình bay. Anh ta biết chính xác mình sẽ bay đi đâu và phải tuân theo lộ trình đã định. Nhưng trong suốt chuyến bay, hành trình có thể bị tác động bởi nhiều nhân tố như gió, mưa, sự nhiễu loạn không khí, tình trạng không lưu bất thường, các sơ suất của con người và nhiều nhân tố khác nữa. Những nhân tố này khiến chiếc máy bay bị chệch hướng ít nhiều, thậm chí có lúc chệch hướng đáng kể so với lộ trình ban đầu, và điều này xảy ra thường xuyên trong suốt chuyến bay.

Tuy nhiên, ngoại trừ những trở ngại quá lớn, nếu không thì máy bay vẫn bay đến đích an toàn.

Vậy điều này diễn ra như thế nào ? Trong suốt chuyến bay, người phi công thường xuyên nhận được thông tin phản hồi từ các thiết bị theo dõi thời tiết, từ các đài kiểm soát không lưu và từ các máy bay khác, hay đôi khi từ viêc quan sát các vì sao. Dựa trên nhưng thông tin phản hồi này, anh ta sẽ có những điều chỉnh cần thiêt để giúp máy bay luôn quay trở về đúng với lộ trình đã được lập sẵn.

Và cuộc sống của mỗi chúng ta cũng giống như một chuyến bay. Chúng ta cần phải biết những cái đích mà mình muốn hướng đến trong cuộc đời mình, đó là các mục tiêu. Chúng ta cần phải biết lộ trình làm thế nào mình đạt được các mục tiêu đó, thông qua bản kế hoạch. Và quan trọng hơn cả, trên con đường đạt được các mục tiêu của mình, sẽ có vô số những lần chúng ta đi lệch hướng, điều đó là đương nhiên, nhưng quan trọng là chúng ta cần luôn có khả năng nhận ra và quay trở lại hướng ban đầu.

Và sau đây là 6 điều bạn cần nhớ để bạn đặt ra và đạt được mục tiêu một cách hiệu quả:

2. Mục tiêu phải SMART

“Nếu bạn không đo lường được nó, bạn sẽ không đạt được nó” – Peter Drucker

Mục tiêu SMART không phải là điều gì đó quá mới mẻ, nhưng có rất nhiều bạn lại quên mất nó trong quá trình đặt ra mục tiêu của mình. Do đó, bài viết này chỉ muốn nhắc lại bạn một chút về nó. SMART là viết tắt của các từ sau:

●      S – Specific (cụ thể): Mục tiêu của bạn phải nêu một cách chính xác điều mà bạn muốn đạt được (phải nêu rõ 5W: Who, What, Where, When, Why)

●      M – Measurable (đo lường được): Làm thế nào bạn có thể đánh giá và biết rằng mình đã đạt được mục tiêu, hay làm thế nào bạn biết mình đang tiến bộ thế nào?

●      A – Achievable (có thể đạt được): Mục tiêu của bạn nên có sự thách thức, nhưng nằm trong khả năng của bạn để đạt được nó.

●      R – Relevant (liên quan): Liệu các mục tiêu mà bạn đặt ra có liên quan đến tầm nhìn chung, đến những mục tiêu của bức tranh tổng thể của bạn ?

●      T – Timely (thời gian): Đặt ra thời gian bạn muốn đạt được mục tiêu hoặc để đo lường sự tiến bộ của mình.

●       

3. Tôi cần phải trở thành người như thế nào để thu hút những mục tiêu của mình?

 “Nếu bạn muốn có nhiều hơn, bạn cần trở thành nhiều hơn” – Jim Rohn

Hãy lấy ví dụ về việc một chàng trai theo đuổi một cô gái. Chàng trai đặt ra mục tiêu cưa đổ cô nàng, và bắt đầu kế hoạch cưa cẩm của mình: tặng hoa, mời đi xem phim, uống nước, v.v.. Nhưng càng theo đuổi, chàng trai lại càng thấy cô gái (hay mục tiêu) né tránh mình. Mục tiêu, giống như chú bướm, bạn càng theo đuổi, nó sẽ càng bay đi. Nghệ thuật là phải làm sao để ngồi yên, nhưng con bướm vẫn tự động đậu trên lòng bàn tay của mình.

Trong trường hợp này, có một câu hỏi hiệu quả hơn mà chàng trai có thể tự hỏi mình, đó là: “Tôi cần phải trở thành một người như thế nào để thu hút cô gái về phía mình?” hay nói cách khác “Cô gái này sẽ bị thu hút về một người đàn ông như thế nào?”. Sau đó, chàng trai liệt kê ra những đặc điểm của một người đàn ông lý tưởng mà cô gái anh ta đang theo đuổi bị cuốn hút: một người đàn ông mạnh mẽ, có thân hình cân đối, dũng cảm trong công việc, có cuộc sống cân bằng, biết quan tâm chăm sóc những người mình thương yêu, v.v..Và sau đó, hai câu hỏi nữa mà chàng trai phải đặt ra là: “So với người đàn ông lý tưởng đó, mình có những khác biệt gì?” và “Làm sao để mình có thể rút ngắn khoảng cách và trở thành người đàn ông lý tưởng đó?” Sau đó, chàng trai lập một kế hoạch chi tiết, rõ ràng để có thể trở thành người đàn ông lý tưởng ấy, bằng cách tự phát triển bản thân mình.

Thành công không phải thứ mà bạn theo đuổi. Những thứ bạn theo đuổi sẽ chạy trốn khỏi bạn; cũng giống như việc bạn càng cố gắng đuổi theo một con bướm, nó sẽ luôn bay đi. Thành công là điều bạn thu hút bởi con người mà bạn trở thành. Vì vậy, sau khi đã đặt ra những mục tiêu SMART, hãy tự hỏi và trả lời 3 câu hỏi quan trọng sau:

●      Tôi cần phải trở thành một người như thế nào để có thể thu hút những mục tiêu của mình?

●      Tôi đang có những khoảng cách nào so với con người đó ? Làm thế nào tôi có thể rút ngắn khoảng cách và trở thành một người như vậy ?

4. Bước ra khỏi vùng thoải mái

“Sự vĩ đại bắt đầu ở ngoài vùng thoải mái của bạn” – Robin Sharma

Bạn hãy nhìn vào hình trên. Ngôi sao màu đỏ thể hiện cho những mục tiêu của bạn; chấm đen chính là bạn, và bạn đang trên đường chinh phục mục tiêu của mình. Có một vòng tròn bao quanh chấm đen ấy. Bạn nghĩ vòng tròn đó thể hiện cho điều gì?

Có lẽ bạn đoán đúng rồi đấy: vòng tròn thể hiện cho vùng thoải mái (hay vùng an toàn – comfort zone/safety zone) của bạn. Trên con đường chinh phục mục tiêu, sẽ có vô số lần bạn cảm thấy không thoải mái. Nếu bạn là một nhân viên kinh doanh, bạn có từng sợ hãi khi phải bắt máy lên và thực hiện một cuộc gọi cho khách hàng? Nếu bạn đang theo đuổi một cô gái, liệu bạn có từng lo lắng không dám mở lời tỏ tình? Nếu bạn đặt mục tiêu giảm cân, bạn có từng trải qua cảm giác lười biếng khi phải lết dậy sớm tập thể dục, và thoải mái hơn nhiều để bỏ qua nó và ngủ nướng? Những sợ hãi, lo lắng hay lười biếng là một số dạng của vùng thoải mái của bạn. Nó như một lời báo động bên trong bạn: “Ê, mày chuẩn bị bước ra chốn an toàn rồi đó, quay lại mau !!”.

Những lúc như vậy, hãy cứ mặc kệ những cảm xúc ấy, và bước ra khỏi vùng thoải mái của bạn, vì tận sâu bên trong, bạn biết rằng bạn cần làm, và nên làm điều ấy, để đạt được những mục tiêu của mình. Có một câu nói rằng: “Những người thành công và những người không thành công đều ghét làm cùng một số thứ, nhưng những người thành công thì sẽ làm nó dù thế nào đi nữa”. Và tin tốt lành là, khi bạn bước ra khỏi vùng thoải mái của mình, nó sẽ mở rộng ra. Và khi vùng thoải mái mở đủ rộng để bao trùm cả bạn lẫn mục tiêu của mình, bạn sẽ dễ dàng đạt được nó.

5. Cuộc đời là một con lắc đơn

Người dám thất bại nặng nề có thể thành công rực rỡ – Robert Francis Kenedy

Hãy tưởng tượng cuộc sống như một con lắc đơn. Ở nửa mặt phẳng bên trái của con lắc là sự thất bại, việc bị từ chối, bị đánh bại, nỗi buồn, nỗi đau đớn, rủi ro v.v..Ngược lại, nửa mặt phẳng bên phải là sự thành công, việc được chấp nhận, chiến thắng, niềm vui, sự hạnh phúc, phần thưởng, v.v..

Nếu bạn tửng học qua môn Vật lý lớp 12, có lẽ bạn đã biết quy luật đơn giản của con lắc đơn: Khi bạn kéo con lắc qua bên trái với khoảng cách bao nhiêu, thì khi bạn thả tay ra, con lắc sẽ bung theo hướng ngược lại qua bên phải với khoảng cách bấy nhiêu. Tương tự như vậy, trong cuộc sống có 3 dạng người như sau:

Dạng người thứ nhất như một con lắc hoàn toàn đứng yên. Suốt cuộc đời, họ chỉ đứng yên một chỗ, không lắc qua bên trái, cũng không lắc về bên phải. Bạn đã từng thấy những người như vậy trong cuộc đời mình chưa? Bạn có từng thấy ai ở chỗ làm của bạn, ngày ngày lại làm những công việc nhàm chán giống như nhau, liên tục trong suốt 10 hay 20 năm liền? Và khi nhìn lại, liệu họ đã nghĩ rằng mình đã thực sự sống 20 năm, hay những gì họ làm là sống 1 năm, nhưng lặp lại 20 lần?

Dạng người thứ hai chiếm đại đa số dân số. Những người này kéo con lắc của mình qua bên trái một chút, chấp nhận một chút sự thất bại, việc bị từ chối, rủi ro, nỗi đau đớn, v.v..Và khi con lắc của họ bung ngược trở lại, họ cũng chỉ nhận được một ít sự thành công, chiến thắng, phần thưởng hay sự hạnh phúc trong đời mình.

Vậy bí quyết để có thể đạt được những mục tiêu của bạn, và đạt được những thành công đáng kể là gì? Đó là chấp nhận sự thất bại một cách đau đớn nhất, nặng nề nhất. Đó chính xác là những gì mà số ít những người thành công nhất thế giới đang làm mỗi ngày: Họ kéo con lắc của mình ra xa nhất có thể, đẩy bản thân mình tới giới hạn lớn nhất, và khi con lắc của họ bung ngược trở lại, đó là lúc họ thu lượm được những thành tựu lớn lao nhất. Bạn có thể xem thêm clip Những kẻ thất bại vĩ đại để xem những ví dụ điển hình về điều này của những nhân vật xuất chúng nhất trên Thế giới.

6. Hãy nhớ đến chú ếch

Tránh xa những kẻ coi nhẹ tham vọng của bạn. Những kẻ nhỏ nhen luôn như thế, còn những người thực sự vĩ đại sẽ khiến bạn cảm thấy rằng bạn cũng có thể trở nên vĩ đại – Mark Twain.

Tôi xin kể cho bạn một câu chuyện khá nổi tiếng mang tên Cuộc thi ếch:

“Chuyện kể rằng ngày xưa, ở một khu rừng nọ có một đàn ếch tổ chức một cuộc thi rất lớn. Nếu vận động viên ếch nào lấy được lá cờ đỏ trên ngọn núi cao thì sẽ nhận được giải thưởng danh dự và được tôn vinh là người hùng. Đến ngày quy định, đàn ếch kéo nhau đến chân núi có ngọn cờ và khi pháo hiệu nổ vang thì tất cả đều đồng loạt trèo lên ngọn núi.

Tuy nhiên, được một hồi thì ban giám khảo ngồi dưới nhìn thấy vài chú ếch bắt đầu bỏ cuộc. Khán giả ếch đồn với nhau rằng: “Ngọn núi cao quá, làm sao mà leo lên được”. Nhiều chú ếch khác lại bỏ dỡ cuộc thi và nói: “Trời đất, khó lắm, leo lên trên mới thấy toàn là những mõm đá sắc nhọn lởm chởm”. Nhiều con khác nói: “Núi cao mà trời lại nắng, không cẩn thận sẽ bị khô da mà chết mất”.

Tiếng đồn cứ thế lan nhanh, nhiều chú ếch khác nghe vậy nản chí và bỏ cuộc. Cứ thế rất nhiều vận động viên bỏ cuộc. Ban giám khảo quan sát bằng ống nhòm từ xa thấy trong khi các chú ếch khác bắt đầu quay về thì có một chú ếch cứ từng bước, từng bước trèo lên. Và không còn một chú ếch nào trèo lên nữa nhưng chú ếch này vẫn cứ đeo bám mục tiêu trèo lên và cuối cùng chú đã lấy được lá cờ đỏ trên ngọn núi.

Đến giờ trao giải thưởng, một phóng viên ếch đang làm thực tập cho tờ báo “Dải ngân hà” phỏng vấn chú: “Tại sao trong khi mọi người bỏ cuộc nhưng anh vẫn quyết tâm trèo lên như vậy?”. Phóng viên hỏi đi hỏi lại nhiều lần mà không thấy chú ếch thắng cuộc trả lời. Và cuối cùng người ta phát hiện ra đây là một chú ếch điếc. Nhờ vậy chú ếch đó không nghe được những lời nói tiêu cực.”

Trên con đường chinh phục những mục tiêu của bạn cũng thế. Sẽ liên tục có những lời nói tin cực, những hoài nghi, những cười chê lên giấc mơ và mục tiêu của bạn. Thậm chí những điều ấy sẽ đến từ những người mà bạn thương yêu nhất như ba mẹ, anh chị hay bạn bè của bạn (mà họ không hề có ý xấu đâu, họ chỉ lo lắng cho bạn mà thôi). Những khi ấy, hãy tin tưởng vào bản thân mình, hãy nhớ về chú ếch, dũng cảm và kiên định đi theo con đường mà bạn đã chọn.

7. Sự kỳ diệu của cây tre

“Bất kể bao nhiêu tài năng hay nỗ lực, bất cứ điều gì cũng cần phải có thời gian. Bạn không thể sinh ra một em bé trong một tháng bằng cách làm cho chín người phụ nữ có thai được” – Warren Buffet

Cuối cùng, hãy ghi nhớ đến sự kỳ diệu của cây tre. Loại cây kỳ diệu này, khi bạn gieo hạt, suốt bốn năm liền, bạn sẽ không thể nhìn thấy gì ngoài một mầm măng bé xíu nhô lên. Tuy nhiên, chính trong bốn năm đó, cây tre đã bám rễ sâu và phát triển mạnh mẽ trong lòng đất. Rồi chỉ một năm sau, vào năm thứ 5, cây sẽ vọt cao hơn 24 mét !

Trên con đường chinh phục các mục tiêu của bạn cũng sẽ như vậy. Bạn làm việc miệt mài, đầu tư thời gian và công sức, bạn làm tất cả những gì có thể để chăm chút cho một điều gì đó, song nhiều khi bạn chẳng thể nhìn thấy bất kỳ thành quả nào trong nhiều tuần, nhiều tháng hay thậm chí nhiều năm. Tuy nhiên, đừng vội bỏ cuộc, hãy cứ kiên trì, hãy cứ tiếp tục làm việc miệt mài, chăm chút, một ngày nào đó, vào “năm thứ 5”, bạn sẽ nhân được những phần thưởng xứng đáng và mỹ mãn.